NCERT Solutions Class 7th Sanskrit Chapter – 3 स्वावलम्बनम्
| Textbook | NCERT |
| Class | 7th |
| Subject | संस्कृत |
| Chapter | 3rd |
| Chapter Name | स्वावलम्बनम् |
| Category | Class 7th संस्कृत |
| Medium | संस्कृत |
| Source | Last Doubt |
| NCERT Solutions Class 7th Sanskrit Chapter – 3 स्वावलम्बनम् Questions & Answers जिसमें हम स्वावलम्बनम् विषये पञ्च वाक्यानि लिखत?, धेनुः किं यच्छति धेनु क्या देती है?, स्वावलम्बनम् का क्या अर्थ है?, पंडिता रमाबाई कक्षा 7 कौन थी?, धेनु का अर्थ क्या है?, सरस्वती की उपाधि किसे दी गई थी?, सरस्वती नदी का दूसरा नाम क्या है?, Class 7th Sanskrit Chapter 3 question Answer, Class 7 Sanskrit Class 7 Chapter 3 PDF, Class 7 Sanskrit Chapter 3 , Class 7 Sanskrit Chapter 2, रमा बाई को पंडिता क्यों कहा जाता था?, रमाबाई को पंडित कक्षा 7 की उपाधि क्यों दी गई?, आदि इसके बारे में विस्तार से पढ़ेंगे। |
NCERT Solutions Class 7th Sanskrit Chapter – 3 स्वावलम्बनम्
Chapter – 3
स्वावलम्बनम्
प्रश्न – उत्तर
| प्रश्न 1. उच्चारणं कुरुत – |
| विंशतिः | त्रिंशत् | चत्वारिंशत् |
| द्वाविंशतिः | द्वात्रिंशत् | द्विचत्वारिंशत् |
| चतुर्विंशतिः | त्रयस्त्रिंशत् | त्रयश्चत्वारिंशत् |
| पञ्चविंशतिः | चतुस्त्रिंशत् | चतुश्चत्वारिंशत् |
| अष्टाविंशतिः | अष्टात्रिंशत् | सप्तचत्वारिंशत् |
| नवविंशतिः | नवत्रिंशत् | पञ्चाशत् |
| उत्तर – छात्र ध्यानपूर्वक उच्चारण करें। |
| प्रश्न 2.अधोलिखितानां प्रश्नानामुत्तराणि लिखत- (क) कस्य भवने सर्वविधानि सुखसाधनानि आसन् ? उत्तर – श्रीकण्ठस्य भवने सर्वविधानि सुखसाधनानि सन्ति । (ख) कस्य गृहे कोऽपि भृत्यः नास्ति? उत्तर – कृष्णमूर्तेः गृहे कोऽपि भृत्यः नास्ति। (ग) श्रीकण्ठस्य आतिथ्यम् के अकुर्वन् ? उत्तर – श्रीकण्ठस्य आतिथ्यम् कृष्णमूर्तिः तस्य माता-पिता च अकुर्वन्। (घ) सर्वदा कुत्र सुखम्? उत्तर – सर्वदा स्वावलम्बने एव सुखम्। (ङ) श्रीकण्ठः कृष्णमूर्तेः गृहं कदा अगच्छत् ? (i) कृष्णमूर्तेः कति कर्मकरा:? उत्तर – श्रीकण्ठः प्रातः नववादने कृष्णमूर्तेः गृहम् अगच्छत्। (च) कृष्णमूर्तेः कति कर्मकराः सन्ति? उत्तर – कृष्णमूर्ते: अष्टौ कर्मकराः सन्ति। |
| प्रश्न 3. चित्राणि गणयित्वा तदने संख्यावाचकशब्दं लिखत। |
 . . . . . . . . . . . . . |  . . . . . . . . . . . . . . |
 . . . . . . . . . . . . . |  . . . . . . . . . . . . . |
 . . . . . . . . . . . . . . |  . . . . . . . . . . . . . |
| उत्तर – 1. अष्टादश 2. पञ्चदश 3. चतुर्विंशतिः 4. एकविंशतिः 5. षट्त्रिंशत्, 6. त्रयस्त्रिंशत्। |
| प्रश्न 4. मञ्जूषातः अङ्कानां कृते पदानि चिनुत- चत्वारिंशत्, सप्तविंशतिः, एकत्रिंशत्, पञ्चाशत् , अष्टाविंशतिः, त्रिंशत् , चतुर्विंशतिः। 28…………….. 24…………….. 30…………….. 40 …………….. 27 ………….. 50 ………….. 31 …………… उत्तर – 28 अष्टाविंशतिः 24 चतुर्विंशतिः 30 त्रिंशत् 40 चत्वारिंशत् 27 सप्तविंशतिः 50 पञ्चाशत् 31 एकत्रिंशत् |
प्रश्न 5. चित्रं दृष्ट्वा मञ्जूषातः पदानि च प्रयुज्य वाक्यानि रचयत-  कृषकाः, कृषकौ, एते, धान्यम्, एषः, कृषकः, एतौ, क्षेत्रम्, कर्षति, कुरुतः, खननकार्यम्, रोपयन्ति। 1. ……………………………………… 2. ……………………………………… 3. ……………………………………… उत्तर – 1. एषः कृषक: क्षेत्रम् कर्षति। 2. एतौ कृषकौ खननकार्यम् कुरुतः। 3. एते कृषकाः धान्यम् रोपयन्ति। |
| प्रश्न 6. अधोलिखितान् समयवाचकान् अङ्कान् पदेषु लिखत – यथा |
| 10.30 सार्धद्वादशवादनम् | 5.00 ………………. |
| 7.00 ………………. | 3.30 ………………. |
| 2.30 ………………. | 9.00 ………………. |
| 11.00 ………………. | 12.30 ………………. |
| 4.30 ………………. | 8.00 ………………. |
| 1.30 ………………. | 7.30 ………………. |
| उत्तर – यथा |
| 10.30 | सार्धद्वादशवादनम् | 5.00 | पञ्चवादनम् |
| 7.00 | सप्तवादनम् | 3.30 | सार्धत्रयवादनम् |
| 2.30 | सार्धद्विवादनम् | 9.00 | नववादनम् |
| 11.00 | एकादशवादनम् | 12.30 | सार्धद्वादशवादनम् |
| 4.30 | सार्धचुतर्वादनम् | 8.00 | अष्टवादनम् |
| 1.30 | सार्धएक:वादनम् | 7.30 | सार्धसप्तवादनम् |
| प्रश्न 7. मञ्जूषातः पदानि चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत- षड्, त्रिंशत्, एकत्रिंशत्, द्वौ, द्वादश, अष्टाविंशतिः। (क) …………… ऋतवः भवन्ति। उत्तर – षड्, (ख) मासा: …………… भवन्ति। उत्तर – द्वादश, (ग) एकस्मिन् मासे………………. अथवा………………. दिवसाः भवन्ति। उत्तर – त्रिंशत्, एकत्रिंशत्, (घ) फरवरी मासे सामान्यतः………दिनानि भवन्ति। उत्तर – अष्टाविंशतिः, (ङ) मम शरीरे…………हस्तौ स्तः। उत्तर – द्वौ। |
You Can Join Our Social Account
| Youtube | Click here |
| Click here | |
| Click here | |
| Click here | |
| Click here | |
| Telegram | Click here |
| Website | Click here |