NCERT Solutions Class 7th Sanskrit Chapter – 1 सुभाषितानि
Textbook | NCERT |
Class | 7th |
Subject | संस्कृत |
Chapter | 1st |
Chapter Name | सुभाषितानि |
Category | Class 7th संस्कृत |
Medium | संस्कृत |
Source | Last Doubt |
NCERT Solutions Class 7th Sanskrit Chapter – 1 सुभाषितानि
Chapter – 1
सुभाषितानि
प्रश्न – उत्तर
अभ्यास प्रश्न – उत्तर
प्रश्न 1. सर्वान् श्लोकान् सस्वरं गायत। उत्तर – छात्र स्वयं स्वर सहित गाएँ। |
प्रश्न 2. यथायोग्यं श्लोकांशान् मेलयत- |
‘क’ | ‘ख’ |
1. धनधान्यप्रयोगेषु | नासद्भिः किञ्चिदाचरेत्। |
2. विस्मयो न हि कर्त्तव्यः | त्यक्तलज्जः सुखी भवेत्। |
3. सत्येन धार्यते पृथ्वी | बहुरत्ना वसुन्धरा। |
4. सद्भिर्विवादं मैत्रीं च | विद्यायाः संग्रहेषु च। |
5. आहारे व्यवहारे च | सत्येन तपते रविः। |
उत्तर – |
‘क’ | ‘ख’ |
1. धनधान्यप्रयोगेषु | विद्यायाः संग्रहेषु च। |
2. विस्मयो न हि कर्त्तव्यः | बहुरत्ना वसुन्धरा। |
3. सत्येन धार्यते पृथ्वी | सत्येन तपते रविः। |
4. सद्भिर्विवादं मैत्रीं च | नासद्भिः किञ्चिदाचरेत्। |
5. आहारे व्यवहारे च | त्यक्तलज्जः सुखी भवेत्। |
प्रश्न 3. एकपदेन उत्तरत- (क) पृथिव्यां कति रत्नानि? (ख) मूढैः कुत्र रत्नसंज्ञा विधीयते? (ग) पृथिवी केन धार्यते? (घ) कैः सङ्गतिं कुर्वीत? (ङ) लोके वशीकृतिः का? उत्तर – (क) त्रीणि (ख) पाषाणखण्डेषु (ग) सत्येन (घ) सद्भिः (ङ) क्षमा |
प्रश्न 4. रेखाङ्कितपदानि अधिकृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत – (क) सत्येन वाति वायुः। (ख) सद्भिः एव सहासीत। (ग) वसुन्धरा बहुरत्ना भवति। (घ) विद्यायाः संग्रहेषु त्यक्तलज्जः सुखी भवेत्। (ङ) सद्भिः मैत्री कुर्वीत। उत्तर – (क) केन वाति वायुः? (ख) कैः एव सहासीत? (ग) का बहुरत्ना भवति? (घ) कस्याः संग्रहेषु त्यक्तलज्जः सुखी भवेत्? (ङ) सद्भिः किं कां कुर्वीत? |
प्रश्न 5. प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत- (क) कुत्र विस्मयः न कर्त्तव्यः? उत्तर – दाने, तपसि, शौर्ये, विज्ञाने, विनये, नये च विस्मयः न कर्त्तव्यः। (ख) पृथिव्यां त्रीणि रत्नानि कानि? उत्तर – पृथिव्यां जलं, अन्नं सुभाषितम् च त्रीणि रत्नानि सन्ति। (ग) त्यक्तलज्जः कुत्र सुखी भवेत्? उत्तर – धन-धान्य-प्रयोगे, विद्यायाः संग्रहेषु, आहारे व्यवहारे च त्यक्तलज्जः सुखी भवेत्। |
प्रश्न 6. मञ्जूषातः पदानि चित्वा लिङ्गानुसारं लिखत- [रत्नानि, वसुन्धरा, सत्येन, सुखी, अन्नम्, बह्निः, रविः, पृथ्वी, सङ्गतिम्] |
पुँल्लिङ्गम् | स्त्रीलिङ्गम् | नपुंसकलिङ्गम् |
………….. | ………….. | ………….. |
………….. | ………….. | ………….. |
………….. | ………….. | ………….. |
उत्तर – |
पुँल्लिङ्गम् | स्त्रीलिङ्गम् | नपुंसकलिङ्गम् |
सत्येन | वसुन्धरा | रत्नानि |
रवि | पृथ्वी | सुखी |
अन्नम् | वहि्नः | सङ्गतिम् |
प्रश्न 7. अधोलिखितपदेषु धातवः के सन्ति? पदम् – धातुः करोति – …………… पश्य – …………… भवेत् – …………… तिष्ठति – …………… उत्तर – पदम् – धातुः करोति – कृ पश्य – दृश् भवेत् – भू तिष्ठति – स्था |
You Can Join Our Social Account
Youtube | Click here |
Click here | |
Click here | |
Click here | |
Click here | |
Telegram | Click here |
Website | Click here |